नेपाल सरकार
उर्जा, जलस्रोत तथा सिंचाइ मन्त्रालय
जलस्रोत तथा सिंचाइ विभाग
सिक्टा सिंचाई आयोजना
नेपालगंज, बाँके
संक्षिप्त परिचय
लुम्बिनी प्रदेश बाँके जिल्ला,राप्ती
सोनारी गा.पा.को अगैया स्थित राप्ती नदीमा ब्यारेज ३१७ मी. निर्माण गरी सोही
जिल्लाका हालका ६ वटा गा.पा.,कोहलपुर न.पा.र नेपालगंज
उपमहानगरपालिका अन्तर्गतको ४२,७६६ हेक्टर भूमिमा भरपर्दो सिंचाइ
सुबिधा उपलव्ध गराउने उद्देश्य लिई नेपाल सरकारको आफ्नै श्रोतबाट आ.व.२०६२।६३ देखि
शुरु गरिएको सिक्टा सिंचाई आयोजनाको पश्चिम मूल नहरबाट वांके जिल्लाको राप्ति
नदीको पश्चिम भेगको ३३,७६६ हेक्टर जमिन र पूर्वी मूल नहरले
राप्ती नदीको पूर्वी भेगको करिब ९,००० हेक्टर
मा सिंचाई सुविधा पुर्याउने लक्ष्य रहेको छ ।
पृष्ठभूमि
सर्वप्रथम सिक्टा सिचाई
आयोजनाको अवधारणा प्रस्तावित पश्चिम राप्ति बहुउदेश्य आयोजनाको लागि भएको पूर्व
संभाव्यता अध्ययन (सन् १९७५ देखि सन् १९७६) प्रतिवेदनमा उल्लेख भएको हो । सिक्टा
सिंचाइ आयोजनाको पूर्व संभाव्यता अध्ययन यू.एन.डि.पि. र एशियाली विकास बैंकको सहयोगमा
जर्मन परार्मश दातृ फर्मबाट वि.सं. २०३२ (सन् १९७५) मा भयो भने यस आयोजनाको
संभाव्यता अध्ययनको प्रतिवेदन सोहि संस्था वाट वि.सं २०३६ (सन् १९८०) मा पेश भयो ।
यस अध्ययनबाट आयोजना संभाव्य देखिएकोले वि.स. २०३६ मा आयोजना कार्यान्वयन गर्न
एशियाली विकास बैंकसंग आर्थिक सहायताका लागि अनुरोध गरिएकोमा भारतीय पक्षको सहमती
प्राप्त गर्न नसक्दा एशियाली विकास बैंकले आर्थिक सहायता उपलव्ध गराउन असमर्थता
प्रकट गरेकाले यस आयोजनाको कार्यान्वयन अघि बढ्न सकेन ।
यस आयोजनाको पुन संभाव्यता
अध्ययन वि.सं २०४० (सन् १९८३) मा तत्कालिन सिंचाइ वातावरण तथा मौसम विभाग अन्तर्गत
क्षेत्रिय सिंचाई निर्देशनालयबाट भयो भने यूरोपेली यूनियनको आर्थिक सहयोगमा यस
आयोजनाको संभाव्यता अध्ययन अन्तिम पटक वि.सं. २०५९(सन् २००२) मा गरियो । यूरोपेली
ईन्जिनियरको सहभागितामा सम्पन्न यस अध्ययनबाट यो आयोजना प्राविधिक एवं आर्थिक
पक्षबाट संभाव्य देखिएकाले आयोजना कार्यान्वयनमा लैजान सिफारिस गरियो । संभाव्यता
अध्ययन अनुसार यस आयोजनाको कुल लागत त्यस समयमा ७ अरब ४५ करोड अनुमान गरिएको थियो
। योजनाको कार्यान्वयन अवधि सात वर्ष राखिएको थियो ।
आयोजना आकर्षक देखिएपछि
कार्यान्वयनका लागि आर्थिक श्रोत जुटाउने क्रममा यूरोपियन यूनियन,साउदी
फण्ड फर डेभलपमेण्ट (एस.एफ.डी),कुवेत फण्ड फर अरब इकोनोमिक्स
डेभलपमेन्ट तथा ओपेक फण्डलाई अनुरोध गर्दा यी सम्पूर्ण दातृ संस्थाहरुले अभिरुचीका
साथ आर्थिक सहयोग उपलव्ध गराउन अघि सरेका थिए । करीब १० करोड अमेरीकी डलर लाग्ने
आयोजनाको निर्माणका लागि उपरोक्त संस्थाहरुले आपसमा कसले कति रकम सहयोग गर्ने
समेतको बाँडफाँड भैसकेपछि विविध कारणवश दातृ संस्थाहरुको सहयोग प्राप्त हुने
अवसरबाट यो आयोजना पुनः बञ्चित हुन पुग्यो ।
बाह्य आर्थिक सहायता उपलव्ध
नहुने देखिएपछि बाँकेको सुख्खा भूमिमा सिंचाइ सुविधा उपलव्ध गराउन सकिने एकमात्र
विकल्प रहेको सिक्टा सिंचाइ आयोजनाको कार्यान्वयनका लागि आन्तरिक स्रोतबाट रकम
उपलव्ध गराउनु नै निर्विकल्प हुन गयो । यस अनुरुप सिंचाइ विभागले नेपाल सरकारको
आर्थिक तथा प्राविधिक स्रोतबाट मूलबाँध तथा मूलनहरको निर्माण प्रकृया ठेक्का
व्यवस्थापन गरि अगाडि बढायो ।
वहुवर्षीय रूपमा सञ्चालन हुने
यस आयोजनाको शुरू गुरूयोजना (रू. १२ अरव ८० करोड) २०६४/८/३
मा आ व २०७०/०७१ सम्म सम्पन्न गर्ने गरी स्वीकृत
भएको थियो ।सो गुरू योजनामा तीन चरण (फेज)मा आयोजना सम्पन्न गर्ने कल्पना गरिएको
तर पहिलो र दोस्रो चरण सम्मका कार्यका लागी मात्र
१२.८ अर्ब को अनुमान गरिएको र तेस्रो फेजको लागत समावेस नभएको अवस्थामा राप्ती नदी
पूर्व ९,००० हेक्टर थप कमाण्ड एरिया हुने गरी
पूर्वी मूलनहर पनि निर्माण गर्ने लगायत अन्य संरचनाहरू समावेश गरि आ.व.२०७६/७७
(१५ बर्ष) मा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य सहित रू. २५ अरव २ करोड को संसोधितगुरूयोजना
आ.व. २०७१/७२ मा स्वीकृत भएको देखिन्छ|
आ.व.२०७६/७७ मा सम्पूर्ण कार्य सम्पन्न गर्ने लक्ष्य सहितको
स्वीकृत पछिल्लो खरिद गुरूयोजना अनुसारको लक्ष्य हासिल नभएको अवस्थामा सोहि लागत
भित्र रही अध्यावधिक खरिद गुरुयोजनाको म्याद थपको प्रस्ताव पुनः पेश गर्ने
निर्देशन/निर्णय भएकोमा आ.ब. २०७८/०७९को असार मसान्तमा आयोजनाबाट भैरहेको निर्माण
कार्यहरूको प्रगति र भविष्यमा गर्नुपर्ने बाँकि कार्यहरुकोDPRप्रतिवेदन
तथा अनुमानित लेखाजोखा गर्दै अद्यावधिक गरिएको संशोधित गुरुयोजना बमोजिमको लागत
अनुमान रू. ५२.६४ अर्बको सम्पूर्ण कार्यहरु आ.व. २०८९/९० संम्पन्न गर्ने गरी
सार्वजनिक खरिद नियमावली २०६४ को नियम ७ वमोजिम उर्जा,जलस्रोत
तथा सिंचाई मन्त्रालयबाट बि.सं. २०७९ भाद्रमा स्वीकृत भएको छ।
आयोजनाले बाँके जिल्लाको १७ हजार घरधुरीका ४ लाख कृषकले फाइदा लिने देखिन्छ साथै आयोजनाको अनुमानित आन्तरिक प्रतिफल १८ प्रतिशत रहेको र बाली सघनता १६८ प्रतिशत बाट २४२ प्रतिशतमा पुर्याउने लक्ष्य रहेको छ ।
Kalau kamu lagi cari situs slot online paling gampang menang, jawabannya cuma satu: MPOQRIS99! 😎 Situs ini terkenal dengan RTP tinggi, game-game gacor, dan tentunya kesempatan menang yang lebih besar dibanding tempat lain.
Di MPOQRIS99, setiap hari ada game yang gacor! Dengan RTP tinggi, peluang menang makin gede. Jadi, nggak perlu takut zonk—asal main di waktu yang tepat, cuan bisa ngalir terus!
Siapa sih yang nggak mau jackpot? 😏 MPOQRIS99 kasih kesempatan buat menang besar setiap hari. Banyak member yang udah buktiin kalau situs ini beneran gacor dan nggak pelit kasih kemenangan!
Males nungguin deposit lama? Tenang! Di MPOQRIS99, semua transaksi diproses dalam hitungan menit. Bahkan, kamu bisa pakai QRIS buat deposit lebih praktis—nggak perlu ribet transfer sana-sini!
Main slot di sini nggak cuma soal hoki, tapi juga banyak bonus yang bikin saldo makin tebel! Ada bonus new member, cashback, hingga free spin gratis buat pemain setia.
Kalau kamu lagi cari situs slot paling gampang menang, MPOQRIS99 adalah pilihan terbaik! Dengan RTP tinggi, banyak game gacor, jackpot besar, dan transaksi cepat, dijamin pengalaman bermain makin seru dan bikin cuan terus. 🎉